Buradasınız
Anasayfa > Makaleler > RAID Nedir?

RAID Nedir?

raid-what

“RAID”Nedir?

Performans, Koruma ya da Her İkisi

“Bir elin nesi var, iki elin sesi var”. atasözünde de söylendiği gibi; iki bir’den iyidir. Aynı şey bilgisayar depolama sistemleri için de geçerlidir. RAID teknolojisi, birden fazla disk sürücünün farklı kullanım tipleri için  – performans, koruma ya da her ikisi –  bir arada kullanılmasıdır. RAID kelimesi aşağıdaki İngilizce tanımın kelimelerinin baş harflerinden oluşan bir kısaltmadır :

raid

Ancak ‘redundant(yedekli)’ kelimesi veri yedekleme koruması sunmayan bazı RAID yapılandırmaları için geçerli olmayan bir ibare durumundadır.

who-needs-raid

Kimler RAID’e ihtiyaç duyar?

Yaratıcı profesyoneller ya da uzmanlar için bir video, fotoğraf ya da ses dosyası  oluşturmanın hızlı ve verimli bir yapı gerektirdiği ortadadır. Bazı projeler, boyutuna, tipine ve/veya akış yada katman yapısına (özellikle video dosyalarında) bağlı olarak tek bir disk sürücünün sunabileceğinden daha yüksek bant genişliği ve/veya kapasiteye ihtiyaç duyarlar. Yanı RAID yapılmasını gerektirirler.

RAID, yedekleme değildir

Bazı RAID yapıları veri koruması sunarken – gerçek veri yedeklemesi de dahil olmak üzere –  bu tam olarak yedekleme anlamına gelmemektedir. Eğer bir güç kesintisi, yangın, sel, soygun ve benzeri beklenmedik olaylar RAID cihazınızın zarar görmesine neden olursa, cihazınızın RAID yapılandırmasının ne kadar güvenli olduğunun bir önemi kalmaz.

Sağlam bir Yedekleme stratejisi

Verilerinizin herhangi bir felaket sonrasında tamamen koruma altında olduğundan emin olmanız için aşağıdaki “3-2-1 Kuralı“nı uygulamanız gerekir :

3-2-1-work

 

 

 

 

 

3-2-1-ruleVerilerinizi ; 3 kopya olarak (farklı cihazlarda tutun), 2 ayrı fiziksel konumda bulundurun ve sadece 1 kopya üzerinde çalışın.
Eğer bu stratejiye uygun çalışırsanız, verilerinizin daima koruma altında olduğuna emin olabilirsiniz.

Not: Verilerinizin bulutta yedeklenmesi farklı fiziksel ortamlarda saklama olarak kabul edilebilir. Ancak, eğer bulutta depolamak istediğiniz veriler çok büyük boyutlu ise, verileri yedeklemenin ve bir felaket durumunda  geri yüklemek için harcanacak zamanı göz önünde bulundurmanız gerekir.  Bu süre; internet bağlantı hızına, dosya büyüklüğüne ve benzeri etkenlere göre değişiklik gösterebilir.

Uygun Çözümün Seçilmesi

Farklı ihtiyaçlara yönelik çok sayıda RAID yapılandırma çözümü mevcuttur, bu çözümleri uzun vadede yaratıcı ihtiyaçlarınıza uygun olarak farklı yollar ile kullanmayı düşündüğünüz depolama çözümlerine bağlıdır.

Hangi seçeneğin sizin ihtiyaçlarınız için en iyi şekilde uyduğuna karar vermek için, öncelikle farklı RAID seviyelerini ve bu RAID yapılandırmalar ile kullanılacak sürücüleri anlamanız gereklidir.

Hot-Swap Sürücüler

Hot-Swap, sistem ve disk dizisi çalışır durumda iken; sürücülerden bir ya da bir kaçının çıkarılabilmesini/değiştirilebilmesini sağlayan teknolojidir. RAID 1, 5 ya da 10 gibi yapılandırmalarda özellikle hatalı sürücülerin değiştirilmesinde önemlidir.

Bir sürücü hatası durumunda, hot-swap işlevi ile hatalı sürücü çıkartılıp yenisi ile değiştirilerek RAID kontrolcünün yeni sürücü ile, disk dizisini sorunsuzca yeniden oluşturması sağlanır. Bu nedenle bazı kullanıcılar sürücü satın alırken 1 adet yedek sürücü de satın alarak arıza durumunda en kısa sürede sürücü güncellemesi yaparak RAID yapılandırmasının hızlı bir şekilde gerçekleştirilmesini tercih ederler.

Kurumsal sınıf disk sürücüler

Masaüstü/günlük kullanıma uygun olarak tasarlanmış sürücüler ile kıyaslandığında, kurumsal sınıf sürücülerin RAID yapılandırma başta olmak üzere çeşitli avantajları vardır.

  • 7/24 kullanım için tasarlanmışlardır (masaüstü sürücüler haftada 40 saat ya da daha altı kullanım süreleri için tasarlanmıştır)
  • Çok sürücülü ortamlarda kullanım için tasarlanmışlardır.
  • Daha güvenilirdirler, MTBF (Mean Time Between Failure) değerleri çok daha yüksektir.

RAID yapılandırmalarının genel kullanımları

video-editingRAID 0

video düzenleme

 

video-editingRAID 1

fotoğraf ve ses kütüphaneleri

 

video-editingRAID 10

video düzenleme

 

video-editingRAID 5

video düzenleme, büyük ses ve görsel kütüphaneleri, arşivler

RAID 0 (Striping)

RAID 0 ya da striping, tek sürücüye göre daha yüksek kapasite ve performans elde etmek için tasarlanmıştır. Video, fotoğraf ya da ses kaydı gibi dosyaların, bilgisayar için sadece bir veri dizisi olduğunu varsayın.

abc

Bu veri dizisi, sürücüler üzerine yazılırken RAID kontrolcü* dosyayı “stripe (blok)” adı verilen küçük parçalara ayırarak RAID dizisinde bulunan sürücüler arasında dağıtır :

RAID-0

*RAID dizisinin beyni olarak kabul edilen, RAID kontrolcü; donanımsal olarak sistemde yer alan özel bir yongaseti ya da işletim sistemi üzerinde kurulan yazılımsal RAID uygulamasıdır.

Disk dizisi üzerinden verinin okunması esnasında bu süreç ters yönde işler, RAID kontrolcü sürücüler üzerindeki veri parçalarını bir araya getirerek veriyi sunar.

RAID 0 yapılandırmasının artı ve eksilerini anlayabilmek için bir benzetme kullanılabilir; her bir stripe parçasını bir tuğla gibi kabul edelim, disk sürücülerin her birinin de duvar ustası olduğunu varsayalım. Bir dosya okunacağı zaman, tüm duvarın yeniden oluşturulması gerekir. Ne kadar çok duvar ustası var ise duvar o kadar kısa sürede oluşturulur. Aynı şekilde, ne kadar çok disk sürücü var ise veriye erişim performansı da  kadar yüksek olur.

Ancak, her bir duvar ustası (disk sürücü) diğerlerinden farklı ama  duvarı tamamlayan tuğlalara (veri blokları) sahiptir. Eğer ustalardan birisi tuğlaları dizemez ise, duvar tamamlanamaz. Benzer şekilde eğer RAID 0 yapılandırılan disk sürücülerden bir tanesi arızalanırsa, veri parçaları eksiksiz bir şekilde bir araya getirilemeyeceği için verinin tamamı kullanılamaz hale gelir.

ARTILAR
Performans : Sürücü sayısı arttıkça toplam performans da artar.
Kapasite : Yapılandırma durumunda kullanılabilir kapasite kaybı olmaz. Örneğin 2 adet 4TB disk sürücü RAID 0 olarak yapılandırıldığında toplam kullanılabilir kapasite 8TB olmaktadır.

EKSİLER
Koruma : Herhangi bir veri korumasına sahip değildir. Eğer sürücülerden biri arızalanırsa disk dizisindeki tüm veri kullanılamaz hale gelir.

RAID 1 (Mirroring)

RAID madalyonunun diğer yüzünde RAID 1 ya da mirroring adı verilen yapılandırma yer alır. Veri setini parçalara ayırıp farklı sürücülere yazmak yerine, RAID 1 aynı veriyi, eş zamanlı olarak farklı sürücülere yazar. Birinci sürücüye yazılan tüm veriler, ikinci sürücüye de yazılır. Gerçek bir veri koruması söz konusudur.

RAID 1 yapılandırmasının en büyük özelliği sürücülerden birisi arızalandığında, RAID kontrolcüsünün diğer sürücü üzerinden veri işlemeye devam etmesidir. Sistem sürücü arıza uyarısı verir ama çalışmaya devam eder, kullanıcılar veri okuma ve yazmaya devam edebilirler ancak veri koruma sona ermiş durumdadır.

RAID-1

ARTILAR
Koruma : Sürücü arızası durumunda veri kaybı yaşanmaz.

EKSİLER
• Performans : Her hangi bir performans artışı yoktur. Sistem performansı tek sürücü performansı ile aynıdır.
• Kapasite : Yapılandırma sonrasında kullanılabilir kapasite kaybı ortaya çıkar.  Örneğin 2 adet 4TB disk sürücü RAID 1 olarak yapılandırıldığında toplam kullanılabilir kapasite 4TB olmaktadır.

RAID 10 (Combo)

RAID 10 yapılandırmasını anlamak için, “RAID matematiğinin” anlaşılması gereklidir. İki haneli RAID numaraları, rakam sırası ile iki farklı RAID yapılandırmasının bir arada kullanıldığını belirtir :

raid-1-0

RAID 10 yapılandırması , RAID 1 (mirror) yapılandırılmış iki ayrı disk dizisinin, RAID 0 (stripe) olarak yapılandırılması ile elde edilir.

RAID-10

ARTILAR
Koruma : Her bir RAID 1 dizisindeki sürücülerden birisi arızalansa dahi veri kaybı yaşanmaz.
Performans : RAID 0 ile elde edilen kadar yüksek olmasa da, tek sürücüye göre çok daha yüksek performans elde edilir.
EKSİLER
Kapasite : Toplam kapasitenin yarısı veri koruma için feda edilir. Örneğin 4 adet 4TB sürücüden oluşan RAID 10 yapılandırmasında kullanılabilir kapasite 8TB olacaktır.
Disk Sayısı : En az 4 sürücü kullanımı gerektirir.

RAID 5 (Distributed Parity ile Striping )

RAID 10 yerine kullanılabilecek performans ve kapasite sunan bir RAID seçeneği arıyorsanız, “parity” ve “striping” işlevlerini bir arada sunan bir çözüm olmalıdır. Bu yapıda; RAID kontrolcü; verileri bloklar haline getirirken, uyumlu blok setlerini temel alan bir hesaplama yapar, “parity” olarak adlandırılan bu değeri, ayrı bir disk sürücü üzerine yazar. Bu “parity” verisi sayesinde, disk arızası nedeni ile eğer stripe (blok) setinde eksik bir blok olursa, RAID kontrolcü eksik olan veriyi hesaplar ve ilgili blok verisini tamamlar, bu işleme RAID’in yeniden yapılandırılması adı verilir.

Günümüzde “parity ile striping” işlevinin en çok kullanılan hali RAID 5 yapılandırmasıdır. Bu RAID yapısında, “parity” verisi dizideki tüm sürücüler arasında dağıtılarak yazılır. Veri koruması için sürücülerden birisinin kapasitesi feda edilir.

RAID 5; daha kolay anlaşılması için  1 sürücü arızasına karşı koruma sunabilen RAID 0 yapılandırması olarak da düşünülebilir. Bu korumanın bedeli ise; sürücülerden birisinin veri koruma için ayrılması ile ortaya çıkan kapasite ve performans kaybıdır. Ancak bu sayede sürücülerden birisi arızalandığında herhangi bir veri kaybı olmadan veriler kullanılmaya devam edilir.  RAID dizisindeki bir sürücü arızalandığında; kullanıcılar verileri ile çalışmaya devam edebilirler ancak hem performans kaybı oluşur hem de veri koruması ortadan kalkmış olur. Arızalı sürücü sağlam bir sürücü ile değiştirilmeden, ikinci bir sürücü arızalanırsa tüm veri kullanılamaz hale gelir.

RAID 5, en az 3 sürücünün kullanıldığı bir yapılandırmadır. Bu nedenle 4 sürücüden daha az sürücüye sahip sistemlerde kullanılmaz. Parity hesaplaması nedeni ile RAID 5 yapılandırması RAID 0 ve RAID 1 kontrolcülerinden çok daha güçlü ve pahalı RAID kontrolcüler gerektirir. Bu maliyeti ödemeyi göz alan kullanıcılar için RAID 5 tam olarak RAID 0 ve RAID 1 yapılandırmalarının en iyi yönlerini küçük bir kapasite kaybı ile bir arada sunar.

RAID-5

ARTILAR
Performans : Toplam performans kullanılan sürücü sayısı arttıkça artar.
Koruma : Tek sürücü arızalandığında herhangi bir veri kaybı yaşanmaz.

EKSİLER
Kapasite : Veri koruması için sürücülerden birisi feda edilir. 4 adet 4TB sürücüden oluşan RAID 5 yapılandırmasında kullanılabilir kapasite 12TB olacaktır.
Sürücü Sayısı : En az 3 sürücü kullanılmasını gerektirir.

g-technology

Bu içerik G-Technology tarafından hazırlanan “What is RAID?” isimli bilgi dosyası temel alınarak hazırlanmıştır.
Thunderbolt ve Thunderbolt logoları, ABD’deki ve diğer ülkelerdeki Intel Corporation’un tescilli markalarıdır.
G-Technology, ABD’deki ve diğer ülkelerdeki Western Digital Corporation ya da iştiraklerinin tescilli markasıdır. Bu belgede sözü edilen diğer markalar başka şirketlere ait olabilir.
© G-Technology, bir Western Digital Corporation markasıdır. Tüm hakları saklıdır.

Top